تاثیر وراثت و محیط در تکوین شخصیت فردی در دوقلوهای همسان ( مطالعه ی موردی)

وبلاگ تاثیر کلمه وبلاگ وراثت کلمه و وبلاگ محیط کلمه در وبلاگ تکوین کلمه وبلاگ شخصیت کلمه وبلاگ فردی کلمه در وبلاگ دوقلوهای کلمه وبلاگ همسان کلمه

( وبلاگ مطالعه کلمه ی وبلاگ موردی کلمه )

 دکتر سید ابوالفضل حسینی¹، نسیم جامی²، نگار جامی²

1-   عضو هیات علمی گروه زیست شناسی دانشگاه حکیم سبزواری  [email protected]

2-   دانشجویان  بیوشیمی دانشگاه حکیم سبزواری

توضیح: در روز 5 ار دیبهشت ماه 1397 در مشهد  کنگره  انسان شناسی زیستی و علوم انسانی به همت دانشگاه علوم پزشکی مشهد و دانشگاه کاویان برگزار شد. من سه مقاله  با عناوین زیر به همایش فوق ارائه کردم.

1-      دین، علوم انسانی، تکامل زیستی و جایگاه انسان

2-      وبلاگ تاثیر کلمه وبلاگ وراثت کلمه و وبلاگ محیط کلمه در وبلاگ تکوین کلمه وبلاگ شخصیت کلمه وبلاگ فردی کلمه در وبلاگ دوقلوهای کلمه وبلاگ همسان کلمه

3-     شناسایی، اندازه گيري ابعاد و نسبت های کروموزوم های انسانی در کاریوتایپ با کاربرد نرم افزار Dino capture

دو مقاله ی اول و دوم  به دلیل همگانی تر بودن در این وبلاگ ارائه می شوند.   

     چکیده:

  وبلاگ دوقلوهای کلمه وبلاگ همسان کلمه ( مونوزیگوتی)  از یک سلول تخم بوجود آمده اند. جدا شدن  سلول های حاصل از تقسیم زیگوت، باعث ایجاد دو قلوهای شبیه به هم می شود. بنا بر این وبلاگ دوقلوهای کلمه وبلاگ همسان کلمه ، ژنتیک یکسانی دارند. آیا این ژنتیک یکسان، الزاما سبب بروز وبلاگ شخصیت کلمه یکسان و مشابه در هر دو قلو می شود؟ وبلاگ تکوین کلمه وبلاگ شخصیت کلمه وبلاگ فردی کلمه در هر یک از دو قلو، موضوع مهمی است که باید به آن پرداخته شود. آیا درست است که بگوییم که وبلاگ وراثت کلمه نقش مهم تری در شکل گیری وبلاگ شخصیت کلمه وبلاگ فردی کلمه در وبلاگ دوقلوهای کلمه وبلاگ همسان کلمه دارد؟ وبلاگ تاثیر کلمه وبلاگ محیط کلمه در شکل گیری شخصیت آن ها به چه میزان است؟ در این بررسی بر روی دوقلوهای همسان دختر دانشجوی 21 ساله، وبلاگ مطالعه کلمه ای انجام شده است که خود آنان به کمک استادشان مشارکت داشته اند.  دوقلوهای این تحقیق، هر دو تمام مراحل زندگی و تحصیلی را از ابتدایی تا دوره کارشناسی را با هم بوده اند. نتیجه ی این بررسی نیز نشان داد که وبلاگ وراثت کلمه و وبلاگ محیط کلمه هر دو نقش کلیدی در شکل گیری شخصیت دارد. با توجه به این یافته ها، توصیه این بود که برای وبلاگ تکوین کلمه شخصیت وبلاگ فردی کلمه و متفاوت، از وبلاگ محیط کلمه ها، آموزش ها، هنرها، ورزش ها، دوستان و امور متفاوت استفاده شود، تا هم منابع اطلاعاتی بیشتر ی در اختیار داشته باشند و برای جدایی های پس از اشتغال، ازدواج و مهاجرت ها، آمادگی لازم را کسب کنند. تمرین  آگاهانه ی این امور ، وبلاگ تاثیر کلمه مهمی در موفقیت های مراحل آینده ی زندگی دارد. در ادامه گزارش سمیناری در دانشگاه حکیم سبزواری با حضور  چهار زوج از دو قلو های همسان، آمده که تجربیات آن ها بسیار جالب  بود.

کلمات کلیدی: وبلاگ تکوین کلمه شخصیت فردی ، دوقلوهای همسان ، محیط، وبلاگ وراثت کلمه

1-  مقدمه

وبلاگ مطالعه کلمه ی دوقلوها به خصوص دوقلوهای همسان ازلحاظ روانشناسی و وراثت بسیار حاِئز اهمیت است. مقایسه ی دوقلوها، شناخت و بررسی اثر وراثت و محیط را در رشد و نمو اشخاص ممکن می سازد. تکوین شخصیت فردی در هریک از دو قلوها موضوع مهمی است که باید به آن پرداخته شود. حال اگر بررسی روی دوقلوهای مونوزیگوتی باشد که جداگانه و در نقاط مختلفی بزرگ شده باشند از لحاظ اثرات محیط فایده ی فوق العاده ای دارند. کاملا آشکار است که دوقلوهای همسانی که در ابتدا باهم اختلافی ندارند، اختلافات بعدی آن ها اثرات محیط و وراثت را برای ما روشن می کند (1).

1-2- وبلاگ تاثیر کلمه وراثت و محیط:

 دوقلو های منوزایگوتیک (همسان) به دوقلوهایی گفته می‌شود که از یک تخمک لقاح یافته بعد از تقسیم به دو جنین تبدیل شده‌اند،  لذا ماده ژنتیکی و خصوصیات ارثی یکسانی دارند. بدیهی است که دوقلو های همسان،  جنسیت یکسان و شباهت های بسیار زیادی با هم دارند. دوقلوهای دیزایگوتیک (غیر همسان)  به معنای دوقلوهایی است از دو تخمک جدا که توسط دو اسپرم جداگانه لقاح یافته‌اند، متولد شوند. این دوقلو ها، نه الزاما جنسیت یکسان دارند و نه الزاما تشابه بسیار زیاد، بلکه مثل سایر برادران و خواهران هستند.  باتوجه به یکسان بودن ماده ژنتیکی در دوقلوهای همسان، نقش وراثت در شباهت های بسیار آن ها با یکدیگر برکسی پوشیده نیست.

دوقلوهای همسانی که درمحیط های متفاوتی رشد کرده اند تفاوت های بیشتری را نسبت به دوقلوهای همسانی که در شرایط محیطی یکسان رشد یافته اند نشان می دهند. اختلافات محیطی در دوقلوهای همسان که در دو محیط مجزا از یکدیگر رشد کرده اند، بر روی وزن و رفتار آن ها تاثیر گذاشته و آن دو را در این موارد مجزا می کند. تعلیم و تربیت تاثیر مهمی در شکل گیری هوش فرد دارد (1).

با تولد کودک، تاثیر محیط بر رشد او افزایش می یابد. خانواده نقش پر رنگی را در این زمینه ایفا می کند. هوش و استعداد والدین، میزان سخت گیری آن ها، وضعیت اقتصادی و اجتماعی آن ها، میزان تحصیلات و میزان وقتی که صرف کودک خود می کنند، تعداد خواهر و برادران کودک، و این که چندمین فرزند است، همگی این عوامل در شکل گیری شخصیت کودک موثر است. با وجود این عوامل محیطی، بین خواهران و برادران غیر دوقلو تفاوت های ژنتیکی بسیار هم  وجود دارد(2).

نگرش، اجزای عاطفی و شناختی دارد. بنا به تعریفی میتوان نگرش را ارزیابی مختصر هرمسئله براساس اطلاعات رفتاری، شناختی یا عاطفی نامید. با توجه به ساختار نگرش افراد ، عقاید متفاوتی وجود دارد(3).

بنا به مطلب فوق بدیهی است که انتظار داشته باشیم دوقولوهای همسانی که در شرایط محیطی یکسان و تحت تاثیر عوامل تربیتی مشابه و یکسان قرار گرفته اند، نگرش و علایق و عقاید نسبتا یکسانی هم داشته باشند. این موضوع با بزرگتر شدن هر یک از آن ها و قرار گیری آن ها در شرایط مختلف اجتماعی و بلوغ عقلانی و یافتن استقلال می تواند از یکدیگر فاصله گرفته و زمینه های شکل گیری شخصیت هریک از آن ها را به صورت مستقل فراهم کند.

2-  اهمیت توجه به تربیت خاص در دوقلوها نسبت به سایر کودکان:

تربیت دوقلوها در خانواده و اجتماع نیاز به توجه بیشتری  نسبت به کودکان عادی دارد.

باید توجه داشت که دوقلوها حداقل در سنین کودکی هیچ گاه تنها نیستند و اولین تجربیاتی که هر انسان آن را به تنهایی می آموزد را همراه و  همزمان بایکدیگر می آموزند و دنیای آن ها یک دنیای دونفره است. حتی اطرافیان نیز اغلب به این موضوع شدت می بخشند و هنگام صدا زدن آن ها را باهم مورد خطاب قرار می دهند و تفاوتی بین آن ها قائل نمی شوند و این سبب می شود که دوقلوها به سختی بتوانند شخصیت و هویت متفاوتی را که کوچک ترین حق هر انسانی است، برای خود قائل شوند. این تفکر وجود شخصیت دونفره چنان در ذهن آنان ریشه می دواند که هر یک از آنان نیز هنگام سخن گفتن از خود، به جای کلمه ی ( من )، از کلمه ی ( ما) استفاده می کند.

دوقلوها معمولا در سنین پایین تمایلی به بروز رفتار اجتماعی با دیگران نشان نمی دهند. این مسئله می تواند مشکلاتی را در دوران بزرگسالی برای آنان ایجاد کند.

3-  وبلاگ مطالعه کلمه وبلاگ موردی کلمه :

  وبلاگ مطالعه کلمه وبلاگ موردی کلمه ، بر روی نمونه ای از دوقلوهای همسان با شرایط محیطی نسبتا یکسان انجام گرفت. بررسی ها نشان داد که آن ها علایق و استعدادهای مشترک زیادی داشتند و حتی در یک رشته دانشگاهی درس می خواندند و دوستان مشترکی داشتند. این مطالعه به صورت گفت وگو  با هر قل به طور جداگانه، همچنین با نزدیکان آن ها انجام شد. نسیم جامی و نگار جامی( نویسندگان این تحقیق) در باره ی خود اظهار نظر کرده اند. دکتر سید ابوالفضل حسینی (نویسنده دیگر) این تحقیق را به دانشجویانش پیشنهاد کرده و گفتگو ها آغاز شد.  نویسندگان از دانش ژنتیک بهره ای دارند و به قصد ایجاد تغییر مطلوب کار را آغاز کرده اند.  تاکید بر تقویت هویت و شخصیت فردی در کنار هویت جمعی است که در طول بیش از دو دهه ایجاد شده است.

3-1- دوران کودکی:

دوقلوهای همسان مورد مطالعه اظهار داشتند که در دوران کودکی تمایل به انزوا و گذراندن وقتشان با یکدیگرداشتند. آن ها همبازی های خوبی برای هم بودند و به ایجاد ارتباط با سایر کوکان هم سن و سال خود علاقه زیادی نشان نمی دادند. با گذشت زمان و در سنین 8 تا 10 سالگی این موضوع برای آنان مشکل آفرین شد، زیرا نمی توانستند به راحتی با اجتماع و همسن و سالان خود ارتباط برقرار کنند.

دردوران کودکی توانایی های آن دو با یکدیگر به اشتراک گذاشته شده بود آن ها کارها را بین هم تقسیم می کردند و ناخودآگاه رشد شخصیتی یکدیگر را محدود می کردند. به عنوان مثال در برخورد با سایر افراد یکی نقش سخنور را ایفا می کرد، در این حالت دیگری نیاز به رشد این توانایی خود نداشت. یکی در تصمیم گیری ها بیشتر مشارکت داشت به عنوان مثال: انتخاب شکل لباس، در این حالت دیگری نیازی به آموختن نحوه تصمیم گیری نداشت. خانواده و اطرافیان نیز آن ها را تشویق به داشتن شخصیت و ظاهری یکسان با یکدیگر می کردند.

3-2- دوران نوجوانی وجوانی:

به تدریج با رسیدن به سن بلوغ و بلوغ عقلانی تمایل به یافتن استقلال و  بروز شخصیت منحصر به فرد در آن ها ایجاد شد. به طوری دیگر تمایلی به پوشیدن لباس یکسان با هم نداشتند و مایل بودند اطرافیان آنان را از یکدیگر تشخیص دهند و برای هر یک از آنان شخصیت و هویت متمایز قائل شوند و با آنان به مانند دو فرد متمایز رفتار کنند. به طوری که بعد از مدتی آن ها هویت و شخصیت مستقل خود را یافتند، رشد دادند و مانند هر انسان بالغ دیگری توانستند خود را با محیط تطابق دهند آن ها فهمیدند استعداد فوق العاده ای در انجام کار های گروهی و روابط اجتماعی و برخورد با افراد جامعه دارند توانایی زیادی در سخنوری و اجرای سمینار، همایش و کنفرانس دارند. استعدادی که شاید در دوران کودکی توسط یکدیگر محدود شده بود، حال فرصت بروز یافته بود.

با این که هنوز هم شباهت های اخلاقی، فرهنگی، اعتقادی و علاقه مندی های مشترک زیادی بین آن ها وجود دارد، اما تفاوت های فردی هریک ظهور و بروز بیشتری یافته، به طوری که اکنون دیگران هریک از آن دو را با ویژگی های اخلاقی منحصر به فرد خود می شناسند و یاد می کنند و هر کدام دوستان منحصر به فرد و برنامه های متفاوتی برای زندگی خود دارند.

4-  تجربیات سایر دوقلوهای همسان

در اردیبهشت ماه 1396 سمیناری با عنوان تاثیر وراثت و محیط در شکل گیری شخصیت های فردی در دوقلوهای همسان در دانشگاه حکیم سبزواری برگزارشد. این سمینار مورد استقبال بسیاری از دانشجویان، اساتید و حتی کارکنان دانشگاه قرار گرفت. ابتدا خواهران دوقلوی همسان موضوع این تحقیق، به ارائه سمینار خود پرداختند. نحوه ی ارائه هم جالب بود. هرکدام یک بخش و اسلاید را به نوبت تشریح می کردند و بحث را به پایان رساندند. آنگاه  چهار زوج دوقلوی همسان به روی سن رفتند و به بررسی تاثیر  وراثت و محیط را در شکل گیری شخصیت فردی پرداختند. سه جفت خواهر  دوقلوی همسان  و یک جفت برادر دوقلوی همسان. گفتگو های خوبی در گرفت و تجربه ای کم نظیر رخ داد.

هدف سمینار تکوین فردیت  و شخصیت فردی در دوقلو های همسان بود ، فردیتی که باید در کنار این تعامل دو نفره بروز کرده و باعث تکامل شخصیت در هریک از دو قلوها شود.

نکته ای که مورد توجه قرار گرفت و بازخورد زیادی داشت، این بود که این سمینار موضوع را نه تنها از دید علمی، بلکه از دید تجربه ی زیستهدوقلوها بررسی می کرد. چرا که ارائه ی آن توسط دوقلوهای همسان، نسیم جامی و نگار جامی  دانشجویان رشته بیوشیمی دانشکده ی علوم پایه ی این  دانشگاه صورت گرفت و دوم این که دانشجویان دوقلوی دانشگاه حکیم و همچنان کارکنان دوقلوی از جمله مهمانان این سمینار بودند. حضور مشاور روانشناس نیز باعث تقویت بررسی جنبه روانشناختی این سمینار شد.

5-  نتیجه گیری و بحث

باتوجه به مطالب ذکر شده و دوقلو های مورد مطالعه، می توان این طور نتیجه گرفت که وراثت و محیط هر دو نقش موثری درشکل گیری شخصیت افراد و به خصوص دوقلوهای همسان دارد و نوع رفتار والدین و اطرافیان می تواند در شکل گیری شخصیت مجزا و متفاوت در هر یک از آن ها و بروز استعداد ها و توانایی های منحصر به فرد آنان کمک کند و یا این که آن دو را به هم نزدیک تر کنند و مانع رشد شخصیت های انفرادی در آنان شوند دراین بررسی بر روی دوقلوهای همسان دختر دانشجوی 21 ساله، مطالعه ای انجام شده است که خود آنان به کمک استادشان مشارکتی آگاهانه داشته اند.  دوقلوهای این تحقیق، هر دو تمام مراحل تحصیلی را از ابتدایی تا دوره کارشناسی را با هم بوده اند توصیه های این تحقیق، این بود که برای تکوین شخصیت فردی و متفاوت، از محیط ها، آموزش ها، هنرها، ورزش ها، دوستان و امور متفاوت استفاده شود تا هم منابع اطلاعاتی بیشتر ی در اختیار داشته باشند و برای جدایی های پس از اشتغال، ازدواج و مهاجرت ها، آمادگی لازم را کسب کنند.

تمرین این امور با آگاهی، تاثیر مهمی در موفقیت های مراحل آینده ی زندگی دارد.  علاوه بر آن  به اشتراک گذاشتن اطلاعات و تجربیات هریک با دیگری باز دهی بیشتری برای هر دو خواهد داشت.

در سمیناری که در دانشگاه حکیم سبزواری با حضور  چهار زوج از دو قلو های همسان و مدیریت نویسندگان برگزار شد، بیان تجربیات آن ها از تحصیل، ازدواج و ارتباطاتشان، بسیار جالب  وآموزنده بود.

منابع:

1-      Tehran University Medical Journal, 1956. 14(4): p. 335-345. http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=% http://www.hamshahrionline.ir/details/222227

http://christinabaglivitinglof.com/twin-pregnancy/six-twin-experts-tell-all/

2.   صفار، ا. تفاوت های فردی در کودکان و نوجوانان. پیوند. 1390. 387(1). 32-35.

3.   فرهودیان، ع.  تفاوت های فردی در ساختار نگرش. تازه های علوم شناختی. 1381. 16(4): 63-63